Veel leerlingen in het speciaal basisonderwijs (sbo) blijven achter in technisch lezen. Dat gecombineerd met gedragsproblemen maakt het erg lastig om deze leerlingen effectief te ondersteunen. Lees- en leerachterstanden zijn direct met elkaar verbonden, want leesvaardigheid is een belangrijke voorwaarde voor het leren op school, het verwerven van een adequate woordenschat en kennis van de wereld. Bovendien stimuleert het de leesmotivatie van sbo-leerlingen wanneer ze merken dat het lezen ze helpt om nieuwe informatie uit teksten te halen en ze daardoor schoolvorderingen maken.
Leesmoeilijkheden
Leesmoeilijkheden voor sbo-leerlingen komen op verschillende manieren voor. Zo kunnen leerlingen in groep 3 en 4 problemen hebben met de automatisering van woordherkenning. Sommigen blijven erg lang traag of spellend lezen. Hierdoor wordt het lezen van moeilijkere teksten in de bovenbouw lastig. Andere leerlingen hebben moeite met het begrijpen van woorden en zinnen met een steeds toenemende lengte en moeilijkheid. Het trage lezen van deze leerlingen is meestal geen technisch probleem, maar een begripsprobleem. Een eenzijdige nadruk op de technische kant van het lezen gaat dan ook ten koste van aandacht voor het begripsproces. Dat kan nadelig uitpakken voor de leesmotivatie.
Welke aanpak werkt?
Er is een duidelijk onderscheid tussen de beginfase van het leesonderwijs en de latere fasen vanaf groep 5. In de beginfase zijn leerlingen actief met woorden herkennen en woordbeelden automatiseren. Vanaf groep 5 gaat veel meer aandacht uit naar het begrijpen van teksten. Dan moeten leerlingen meer ondersteuning van het leesproces krijgen bij rekenen/wiskunde, aardrijkskunde, techniek, natuur en geschiedenis.
Het is voor sbo-leerlingen met leesmoeilijkheden belangrijk dat zij intensieve ondersteuning bij het lezen krijgen. In kleine groepen moet een getrainde begeleider de leerlingen met vragen stimuleren om over de tekstinhoud te discussiëren. Daarnaast moet hij of zij ervoor zorgen dat leerlingen steeds meer het leesproces zelf gaan sturen en de discussie in eigen hand nemen. Ten slotte is het nodig om aandacht te besteden aan leessnelheid, woordkennis, tekstbegrip, leesstrategieën en bevordering van de leesmotivatie door aan te sluiten op de belangstelling van leerlingen. Elk van deze elementen moet systematisch aan bod komen in de begeleiding van de leerlingen.
Oefenboek ‘De Kraaiendieven’
Naast bovengenoemde begeleiding kan ook het oefenboek ‘De Kraaiendieven’ van Beter Leren Lezen worden ingezet om de leesontwikkeling van kinderen te vergroten. Weinig leesplezier is zeer nadelig voor een goede leesontwikkeling en daarom ligt de nadruk van het oefenboek van Beter Leren Lezen op het vergroten van het leesplezier. Het is ook geschikt voor sbo-leerlingen die met dit oefenboek op een leuke en effectieve manier hun leesniveau en leestempo kunnen verhogen. Bestel nu het oefenboek ‘De Kraaiendieven’ van Beter Leren lezen en je betaalt geen verzendkosten!
