Wat is dyslexie?
Lezen, spellen en zelfs schrijven gaat bij kinderen met dyslexie veel te moeizaam, terwijl het kind wel een gemiddelde intelligentie heeft. Er is alleen sprake van dyslexie als er geen andere oorzaken zijn die de leesproblemen kunnen verklaren. Bij dyslexie kunnen zowel lees- als spellingsproblemen voorkomen, maar deze komen ook los van elkaar voor.
Officieel wordt dyslexie in Nederland aangeduid als:
‘’Een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.‘’
Hardnekkigheid is een belangrijk kenmerk van dyslexie, niet alleen bij het leren lezen en spellen, maar ook bij het snel en vlot kunnen lezen. Dyslexie is een stoornis in het technisch lezen, niet in het begrijpend lezen. dyslexie kan het begrijpend lezen wèl belemmeren. Kinderen met dyslexie richten zich op de eerste plaats op het ontcijferen van elk woord en om die reden zijn ze minder goed in staat om te begrijpen wat ze lezen. Dyslexie belemmert ook het vlot leren lezen.
Kenmerken van dyslexie
Kinderen met dyslexie kunnen moeite hebben:
- Om het verschil te horen tussen klanken als m en n; p, t en k; s, f en g; eu, u en ui
- Met het in volgorde zetten van klanken, zoals bij ‘dorp’ en ‘drop’ of ‘12’ en ‘21’
- Om aandacht te houden bij ‘klankinformatie’ (gesproken woord)
- Met het inprenten van reeksen, bijvoorbeeld tafels of spellingsregels
- Om vaste woordcombinaties, uitdrukkingen of gezegdes te onthouden
- Met het onthouden van losse gegevens, zoals rijtjes, woordjes en jaartallen
Hoewel bovenstaande symptomen voor veel dyslectische mensen zeer herkenbaar zijn, gebeurt het toch nog vaak dat dyslexie erg laat ontdekt en benoemd wordt. Het is belangrijk om dyslexie op jonge leeftijd te herkennen: hoe eerder er rekening kan worden gehouden met de dyslexie, hoe eerder er een goede basis aangelegd kan worden bij een kind en hoe minder problemen hij of zij hoeft te hebben met het meekomen in de klas.
Oorzaken
Ongeveer 3,6% van de leerlingen heeft ernstige enkelvoudige dyslexie. ‘Enkelvoudig’ betekent dat er bij de leerling naast dyslexie geen sprake is van een of meer andere (leer)stoornissen.
De precieze oorzaak van dyslexie weten we nog niet helemaal, maar wel is duidelijk dat het zich afspeelt in de hersenen. Het lijkt erop dat het hersengebied waar klanken aan schrifttekens worden gekoppeld, te zwak is aangelegd of moeilijk bereikbaar is. De klankcodes worden daardoor onvolledig of incorrect in de hersenen verwerkt en minder goed in het geheugen opgeslagen. Het gevolg is dat deze ook minder goed uit het geheugen zijn op te halen om gekoppeld te worden met het woordbeeld.
Het staat vast dat bij dyslexie sprake is van een erfelijke factor. Een kind dat één ouder heeft met dyslexie, heeft 40 tot 50% kans er ook aanleg voor te hebben. Bij twee dyslectische ouders ligt dit percentage rond de 80%.
Positieve kanten van dyslexie
Dyslectische mensen hebben niet alleen hinder van hun dyslexie. Veelal zijn ook deze (een of meerdere) positieve kenmerken op dyslectische mensen van toepassing:
- Goed in overzicht bewaren. Ze blijven niet hangen op details, maar hechten juist aan het totaalplaatje in hun hoofd.
- Ze nemen informatie veel beter op. Veel mensen die heel snel kunnen leren, zullen de feiten ook weer snel vergeten. Als iemand met dyslexie zich nieuwe kennis eigen heeft gemaakt, blijft deze ook veel beter hangen!
- Vaak hebben dyslectici een talent dat niet met taal te maken heeft, zoals: goede beelddenkers, kunnen heel goed logisch denken, zijn zeer praktisch ingesteld, creatieve denkers en kunnen goud creëren
- met hun handen.
Het oefenboek ‘De Kraaiendieven’
Met plezier naar een hoger leestempo!
Speciaal voor alle kinderen waarbij dagelijks lezen een strijd is, heeft Beter Leren Lezen het oefenboek ‘De Kraaiendieven’ uitgebracht. Een boek met een spannend verhaal, leuke leesoefeningen, woordspellen, beloningskaart, stickers en nog meer materiaal waardoor kinderen mét plezier naar een hoger leestempo gaan!
Als dyslexiespecialist heb ik jarenlang ervaring in kinderen met dyslexie op een effectieve wijze verder helpen in hun leesontwikkeling. Bij kinderen met dyslexie zijn effectieve leesoefeningen zeer belangrijk om het leesniveau te verbeteren. Maar vaak hebben deze kinderen negatieve leeservaringen opgedaan en is het leesplezier ver te zoeken. Dagelijks oefenen kan dan een strijd worden. Tijd voor een succeservaring met het oefenboek ‘De Kraaiendieven’ van Beter Leren Lezen. Om het leesplezier te verhogen bestaat het oefenboek uit een spannend verhaal in de vorm van theaterlezen, een beloningskaart met beloningsstickers en korte leessessies. Het boek is geschreven met oefeningen vanuit Connect Vloeiend Lezen, een effectief bewezen methode om het leestempo te verhogen. In de handleiding van het oefenboek wordt deze werkwijze duidelijk uitgelegd, waardoor zowel dyslexiebehandelaars als ouder(s) het oefenboek kunnen inzetten in het vooruithelpen van een kind. Het oefenboek ‘De Kraaiendieven’ is voor ieder kind een prima aanvulling op de boekencollectie, maar met name gemaakt voor kinderen die lezen op AVI-niveau eind 3 (E3), midden 4 (M4) of eind 4 (E4). Het boek is gedrukt in het Dyslexie font, hét lettertype voor kinderen met dyslexie.
